WSPÓLNE KONTO BANKOWE

Wspólne konto bankowe przeznaczone jest dla osób, które chcą razem zarządzać swoimi finansami. Na jego założenie najczęściej decydują się pary i małżeństwa, jednak nie tylko.

Konto dla dwojga nie wymaga przebywania w sformalizowanym lub nieformalnym związku.

Dlatego mogą się na nie zdecydować również znajomi, rodzice i dzieci lub nawet całkowicie obce sobie osoby. Warunkiem jest odpowiedni wiek oraz posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych.

Każdy współwłaściciel takiego konta musi też osobiście wyrazić zgodę na jego otwarcie.

Kto może założyć wspólne konto bankowe?

Wszyscy współwłaściciele konta wspólnego posiadają takie same prawa, a więc mogą swobodnie wpłacać i wypłacać gotówkę, wykonywać przelewy czy przeglądać historię transakcji.

W przypadku takich rachunków, bank wydaje też osobne karty debetowe. Poszczególne osoby logują się do konta za pomocą indywidualnych danych.

Wspólne konto pozwala nawet na zaciągnięcie kredytu, co wiąże się z powstaniem limitu dostępnego dla wszystkich współwłaścicieli.

Odpowiedzialność za terminową spłatę zobowiązania ciąży solidarnie na każdym ze współposiadaczy rachunku.

Większość banków oferuje możliwość założenia wspólnego konta bankowego osobom pełnoletnim o pełnej zdolności do czynności prawnych, które posiadają identyczny status dewizowy oraz należą do tego samego kraju rezydencji podatkowej.

Najczęściej takich rachunek przeznaczony jest dla dwóch osób. Jednak w niektórych instytucjach znaleźć można oferty dla trzech lub nawet czterech klientów.

W niewielu bankach współwłaścicielem konta może być też małoletni, o ile ukończył 13. rok życia. W takim przypadku warunkiem jest również założenie rachunku z przedstawicielem ustawowym dziecka, czyli najczęściej rodzicem.

Wspólne konto bankowe a rezydenci i nierezydenci

Rezydencja podatkowa określa miejsce zamieszkania podatnika w celach podatkowych.

Jeżeli dochody osiągane są np. wyłącznie w Polsce, rezydencja podatkowa jest polska i PIT musi być rozliczany w polskim urzędzie podatkowym.

W przypadku uzyskiwania zarobków w kilku różnych krajach, konieczne jest wcześniejsze ustalenie państwa w którym dana osoba musi odprowadzać podatek. Wynika to z faktu, że dochód nie może być wielokrotnie opodatkowany.

Prowadzenie wspólnego rachunku dla osób o odmiennej rezydencji podatkowej byłoby problematyczne dla banków, dlatego nie oferują one takich usług klientom rozliczającym dochód w różnych krajach.

Kwestie rezydencji podatkowej reguluje Ustawa z 27 lipca 2002 roku, która dotyczy Prawa dewizowego.

Rezydent jest przez nią definiowany jako osoba fizyczna mieszkająca w Polsce, podczas gdy nierezydent to osoba fizyczna mieszkająca za granicą.

Pod kątem prawnym znaczenie ma więc status dewizowy, a nie samo miejsce odprowadzania podatków.

O ile rezydenci mogą bez problemu otworzyć wspólne konto w dowolnym polskim banku, o tyle dla nierezydentów instytucje prowadzą różną politykę.

Niektóre z nich całkowicie uniemożliwiają otwarcie rachunku, podczas gdy inne wymagają przynależności do tego samego kraju rezydencji podatkowej przez obie osoby.

Oznacza to, że współposiadaczami konta nie mogą być jednocześnie rezydent i nierezydent o różnym statusie dewizowym.

Uprawnienia współposiadaczy i dyspozycje

Wszyscy współwłaściciele konta wspólnego mają równy, nieograniczony dostęp do zgromadzonych środków.

Każdy z nich może zarządzać rachunkiem samodzielnie i wykonywać większość operacji bankowych, a także posiada własny identyfikator i hasło do bankowości elektronicznej czy własną kartę płatniczą.

W praktyce wszyscy współwłaściciele konta mogą wpłacać i wypłacać środki, płacić za zakupy kartą, realizować płatności internetowe oraz wnioskować o lokaty czy inne produkty finansowe.

Każdy z nich jest też uprawniony do indywidualnej konfiguracji systemu transakcyjnego banku, a więc ustalania własnych zleceń stałych i listy odbiorców, ustawienia powiadomień, wyboru metody autoryzacji czy określenia formatu wyciągów.

Warto pamiętać, że dyspozycje współwłaścicieli mogą być sprzeczne – np. jedna osoba wykona przelew, a druga wycofa zlecenie.

W takim przypadku bank zwykle wstrzymuje realizację operacji i prosi współposiadaczy o uzgodnienie stanowiska.
 
Współwłaściciel konta może również w dowolnym momencie podjąć wszystkie pieniądze dostępne na rachunku i wypowiedzieć umowę. Kwestia ta jest bardzo istotna.

Bank nie ma obowiązku zablokowania środków dla jednego ze współposiadaczy, a także nie przewiduje żadnych innych ograniczeń. Szczegóły na ten temat przedstawia się w regulaminach.

Jeżeli zatem jedna z osób wypowie umowę z bankiem i wypłaci wszystkie pieniądze, drugi współwłaściciel nie ma możliwości wstrzymania wydanej dyspozycji.

Jedynym sposobem jest złożenie w banku prawomocnego orzeczenia sądowego, które narzuci konieczność zgody obu posiadaczy konta na dysponowanie zgromadzonymi środkami.

Niektóre operacje na muszą być jednak wspólnie uzgadniane przez wszystkich współposiadaczy.

Zależnie od banku, dotyczy to np. powołania pełnomocnika i modyfikacji jego uprawnień, przekształcenia umowy na indywidualną, zawarcia umowy o kredyt odnawialny, przeniesienia rachunku do innej instytucji czy też po prostu zamknięcia konta.

Wspólne konto bankowe a Profil Zaufany

Współwłaściciele konta wspólnego mogą założyć Profil Zaufany, który ułatwi im spełnianie wielu formalności urzędowych przez internet.

Usługa ta jest jednak dostępna wyłącznie w sytuacji, gdy każdy z użytkowników dysponuje własnym identyfikatorem i hasłem do bankowości elektronicznej.

Jej uruchomienie wymaga zalogowania się w serwisie transakcyjnym banku, a następnie wybrania opcji „Profil Zaufany„.

Kolejny krok polega na wypełnieniu kwestionariusza oraz potwierdzeniu operacji odpowiednią metodą autoryzacji. Samo założenie Profilu trwa tylko kilka minut i jest bezpłatne.

Wspólne konto bankowe a zajęcie komornicze

Wspólne konto bankowe może się stać przedmiotem egzekucji komorniczej. W praktyce wystarczy, że jeden z jego współposiadaczy zostanie dłużnikiem objętym postępowaniem.

Drugi współwłaściciel ma jednak dostęp do pewnych środków obrony przed egzekucją, z których w takiej sytuacji powinien skorzystać jak najszybciej.

Czynności egzekucyjne mogą być prowadzone tylko do wysokości udziału środków osoby zadłużonej, określanej w umowie z bankiem.

Dokument ten należy przedstawić komornikowi w terminie do 7 dni od momentu zajęcia konta.

W większości banków udział każdego z użytkowników traktowany jest jako równy, niezależnie od ich rzeczywistego wkładu.

Komornik ma obowiązek zwolnić z egzekucji środki należące do drugiego współposiadacza rachunku.

W praktyce strata jest jednak nieunikniona, ze względu na konieczność wykorzystania części oszczędności do pokrycia długu partnera.

Taki tryb postępowania będzie skuteczny wyłącznie w sytuacji, gdy posiadacze konta wspólnego nie są małżeństwem.

Jeżeli problem dotyczy małżonków, komornik ma prawo prowadzenia egzekucji z całości rachunku.

W takim przypadku jedynym środkiem obrony jest wytoczenie powództwa o zwolnienie części pieniędzy spod egzekucji. Jednak wiąże się to ze sporymi wydatkami finansowymi i pochłania dużo czasu.

Współwłaściciel nieobjęty postępowaniem komorniczym może też skorzystać z kwoty wolnej od zajęcia, jednak prawo to przysługuje tylko osobom zatrudnionym na umowę o pracę.

Wspólne konto bankowe a śmierć współposiadacza

Kolejną kwestią wartą uwagi pozostaje śmierć jednego ze współwłaścicieli konta. W takim przypadku rachunek najczęściej jest automatycznie przekształcany na indywidualny.

Proces ten nie wymaga składania osobnej dyspozycji czy podpisywania aneksu do umowy.

Aby udokumentować śmierć współposiadacza, należy jedynie przestawić odpis skróconego aktu zgonu.

Bank zazwyczaj dzieli saldo rachunku na równe części, a współwłaściciel żyjący otrzymuje dostęp tylko do połowy udziałów.

Pozostałe środki są blokowane na rachunku technicznym i podlegają prawu spadkowemu.

Istnieją jednak wyjątki, ponieważ niektóre banki pozostawiają drugiem współposiadaczowi możliwość nieograniczonego i samodzielnego dysponowania pieniędzmi.

Wspólne konto bankowe a rozwód

Wspólny rachunek bankowy może być założony nie tylko przez małżonków, ale też osoby niezwiązane ze sobą formalnie.

W praktyce oznacza to, że ewentualny rozwód nie ma wpływu na faktyczne prawa do użytkowania takiego konta.

Kwestia rozstania się małżonków musi być zatem uzgodniona z bankiem, a najczęściej stosowanym rozwiązaniem polubownym jest po prostu zamknięcie rachunku.

Aby sprawiedliwie podzielić środki na koncie, najlepiej porozumieć się z byłym współmałżonkiem.

Jeżeli nie jest to możliwe, o sprawie decyduje sąd w procesie ustalania rozdzielności majątkowej.

Jakie są zalety wspólnego konta bankowego?

Założenie i prowadzenie wspólnego konta bankowego jest przede wszystkim rozwiązaniem bardzo wygodnym, zwłaszcza dla osób prowadzących razem gospodarstwo domowe.

Taki rachunek ułatwia zarządzanie budżetem oraz umożliwia jasny podział wydatków.

Środki trafiające na konto wspólne są dostępne dla każdego ze współposiadaczy, dlatego mogą dokonywać za ich pomocą niezbędnych opłat niezależnie od siebie.

Wspólne konto znacząco sprzyja lepszemu kontrolowaniu wydatków.

Pieniądze znajdują się na jednym rachunku, dzięki czemu ich właściciele mają większą świadomość kosztów ponoszonych w każdym miesiącu.

Wszystkie wydatki są też zapisywane w tym samym systemie bankowym, co ułatwia ich analizę i sprzyja oszczędzaniu.  

Jak zamknąć wspólne konto bankowe?

Aby zamknąć wspólne konto bankowe, wszyscy współposiadacze muszą zgłosić do banku stosowną informację i wyrazić zgodę.

Jeżeli natomiast jeden z nich chce się odłączyć od rachunku bez jego zamykania, również ma taką możliwość.

Szczegóły procedury zależą od regulaminu banku, w którym założone zostało wspólne konto.

W wielu przypadkach jest ono następnie przekształcane w rachunek osobisty, bądź też po prostu prowadzone samodzielnie przez drugą osobę.

Jeżeli jednak na koncie zaciągnięte zostały jakiekolwiek wspólne zobowiązania, nawet po odłączeniu jednego z posiadaczy odpowiedzialność za nie pozostaje solidarna.

Odstąpienie drugiej osoby od zaciągniętego kredytu wymaga zgody współkredytobiorcy, jednak nawet wówczas bank może odrzucić prośbę.